Sosyal Bilimcinin Kumarı: Literatür Taraması

Literatür taraması... Bir araştırmanın olmazsa olmazı. Literatür taraması olmadan nitelikli bir araştırma olmayacağı konusunda herkes hemfikirdir. Evet, bilim birikimseldir. Bu birikime katkı sağlamak için boşluğu bulmak elzemdir. Fakat ben, bugün literatürde literatür taraması ile ilgili pek dikkat çekilmeyen bir şeye işaret etmek istiyorum: Literatür taraması bazen bir araştırmacının kumarına dönüşebilir.

Bildiğimiz üzere, her gün kullandığımız sosyal medya platformlarında aşağıya doğru kaydırıp yenileme özelliği vardır. Sosyal medya platformlarında daha çok vakit harcamamıza neden olan bu özellik, aslında bir kumar oyunu olan "slot makinesi" ile benzer bir özellik taşır. Slot makinesinin karşısına geçen kişi ödülü kazanacağını umarak kolu çeker ve çıkması zor bir döngüye girer. Ödülü kazanma umuduyla ve bir garantisi olmadan yeniden, yeniden ve yeniden çeker de durur.

Akademik araştırmalarda, özellikle mükemmeliyetçi bir kişiliğiniz varsa, literatür taraması da benzer bir hale dönüşebilir. "O aradığım makaleyi bulacağım" diyerek en kıymetli sermaye olan zaman fütursuzca harcanabilir. O nedenle literatür taraması yapılırken bazı filtreler her zaman akılda bulundurulmalıdır. Sözgelimi, makalenin konusu ile araştırdığımız konu direkt örtüşüyor mu; yayımlanan makale iyi bir dergide mi yayımlanmış; yazar alanın önemli bir ismi mi gibi. Bir meslektaşımın söylediği "yazarken son altı ay kalmış gibi yazmak" fikri de belki iyi bir fikir olabilir. Ayrıca, bir konuda bir çalışma yoksa belki de artık aramayı bırakıp onu bizim yazmamız gerekiyordur, öyle değil mi? 

Herkese selamlar, takipte kalın.